Vraagstuk op Vrijdag: tijd voor de grote Steijn-discussie

Hij is de regerend topscorer van de VriendenLoterij Eredivisie – de eerste middenvelder die die eer krijgt toebedeeld sinds Jari Litmanen. Hij is de recordaankoop in de clubgeschiedenis van Feyenoord – de eerste speler waarvoor de Rotterdammers een miljoenenbedrag in de dubbele cijfers overhebben. Hij is niet alleen de duurste speler in ESPN Fantasy Voetbal, maar ook de populairste – de eerste speler die in meer dan 70 procent van de Fantasy-selecties terug te vinden is.

Maar toch, ja toch, ontstaan er voor het eerst wat twijfels over hét beoogde zekerheidje in ESPN Fantasy Voetbal.

Daarvoor hoef je alleen al naar de transferdata in het spel te kijken. Want sinds Sem Steijn (11.0M) in de topper tegen PSV (2-3) vanwege tactische overwegingen van Robin van Persie op de bank moest beginnen, hebben al ruim 2200 Fantasy-managers – al dan niet tijdelijk – afscheid genomen van de Feyenoord-captain. Een aantal dat vandaag nog gaat stijgen, aangezien vrijdag doorgaans de drukste dag is qua aan- en verkopen op de Fantasy-markt. Steijn is deze week uit dusdanig veel selecties verdwenen, dat zijn prijs zelfs met 0.1 miljoen gedaald is (van 11.1M naar 11.0M).

Vandaar dat we de situatie van Steijn eens even goed onder de loep nemen in dit artikel. In deze aflevering van Vraagstuk op Vrijdag zetten we drie grootste vóór- en tegenargumenten voor de aanwezigheid van Steijn in jouw Fantasy-selectie op een rijtje.

Argument 1 vóór Steijn: zeldzaam constant rendement

Steijn zelf heeft het dit seizoen op persconferenties al meermaals benadrukt: hij blijft scoren, altijd en overal. En de cijfers ondersteunen die uitspraak. Laten we de belangrijkste data er even bij pakken.

Waar Steijn in jaar één in Enschede langzaam werd gebracht, en onder leiding van Ron Jans geregeld als back-up fungeerde op ’10’ achter Michel Vlap, werd FC Twente zijn team vanaf jaar twee. Vanaf dat moment, speelronde 1 van het seizoen 2023/24, laat Steijn imposante cijfers noteren. Sindsdien kwam hij, incluis play-offs aan het einde van het seizoen, in 78 competitiewedstrijden in actie – dit van een mogelijke 80; twee keer miste hij een duel door griep.

In die 78 wedstrijden van Steijn in de VriendenLoterij Eredivisie is de constantheid van zijn productie bijna absurd. In 38 van die duels, bijna de helft van dit totaal, kwam hij tot een doelpunt of een assist. Sinds april 2024 heeft Steijn géén periode meer gekend waarin hij langer dan drie wedstrijden op rij niet bij een doelpunt betrokken was als schutter of aangever. Ook was hij in 13 van die duels, ongeveer een op de vijf potjes, bij meerdere treffers in één wedstrijd betrokken.

Uit Fantasy-oogpunt is dit exact wat je wil zien bij een speler die je wekelijks wil overwegen als captain. Een hoge ondergrens (in 38 van de laatste 78 duels bij een goal betrokken) én een hoge bovengrens (meeste meerdere-goals-duels van alle middenvelders in die periode). Vandaar dat Steijn ook de duurste speler in het spel is gemaakt.

Argument 1 tegen Steijn: druk Feyenoord-middenveld

Luciano Valente blijkt niet alleen de creatieve impulsen te bieden waarvoor hij is gehaald, maar floreert ook als drukzetter onder Van Persie. Oussama Targhalline is in korte tijd uitgegroeid tot oogappeltje van de Feyenoord-trainer, als actiefste balafpakker in zijn selectie. Een fitte Quinten Timber heeft nog altijd de potentie om de meest complete speler in deze VriendenLoterij Eredivisie te zijn. Hwang In-beom draagt aan beide zijdes van de bal bij aan winnend voetbal. En Jakub Moder was in de eerste maanden van Van Persie als Feyenoord-trainer stilletjes de beste speler.

Kortom, de keuze is reuze op het middenveld van Feyenoord. En zulk concurrentie-gevaar is nu exact níét wat je wil zien bij de duurste speler in jouw Fantasy-selectie.

Natuurlijk, tegen aanstaande tegenstanders als FC Volendam (speelronde 11), Telstar (speelronde 14) en PEC Zwolle (speelronde 15) die Feyenoord veelal vanuit een laag teruggetrokken verdedigingsblok zullen opvangen, is de kans bijzonder groot dat Van Persie vanaf de start een beroep doet op Steijn. Dit omdat zijn continue diepgang richting de vijandelijke zestien dan een belangrijk wapen is om wat te forceren tegen zo’n laag blok.

Maar in de wedstrijden tegen lastiger opponenten is het vanwege de tamelijk serieuze concurrentie op het Feyenoord-middenrif maar de vraag of Van Persie niet vaker à la PSV-thuis kiest voor een startend middenveldstrio zonder Steijn. Momenteel lijkt de Feyenoord-trainer Valente botweg meer te vertrouwen op ‘10’ in het effectief zetten van druk dan Steijn. Een afweging die in duels met gelijkwaardiger tegenstand best zwaar weegt.

Argument 2 vóór Steijn: vaker scorende ploeg

Steijn was de voorbije seizoenen in de VriendenLoterij (verreweg) de meest scorende middenvelder, terwijl hij in een niet bijster vaak scorende ploeg speelde. In 2023/24 en 2024/25 scoorde FC Twente respectievelijk 52 en 38 goals die niet afkomstig waren van de voet(en) of het hoofd van Steijn.

Bij Feyenoord treft Steijn een totaal andere situatie. Als we de moeilijkheid van het speelschema, de Expected Goals-waarde van het kansentotaal én de mate waarop de ploeg van Van Persie presteert in speelrondes volgend op een ‘EL-donderdag’ allemaal in beschouwing nemen, lijkt Feyenoord af te gaan stevenen op een seizoenstotaal tussen de 75 en 85 doelpunten.

Kortom, kansen te over voor Steijn om de grens van 20 goal involvements (doelpunten plus assists) in elk geval weer te gaan benaderen. Oók met meer concurrentie op de loer.

Argument 2 tegen Steijn: Feyenoord-defensie is Fantasy-proof

Dit artikel verschijnt op de laatste dag van oktober. En nog altijd (!) wachten we op de eerste 0-0 van dit seizoen in de VriendenLoterij Eredivisie.

Deze opvallende statistiek typeert de defensieve armoede, die stiekempjes een belangrijke verhaallijn is in 2025/26. In de eerste tien speelrondes werd er slechts 35 keer de nul gehouden door een Eredivisieploeg. Ten opzichte van de eerste tien speelrondes in de voorbije drie seizoenen is dat ruim 26 procent minder vaak.

Feyenoord is met zes clean sheets die zich vooralsnog het meest onttrekt van deze defensieve malaise. Ter vergelijking: Ajax, AZ én PSV komen tezamen op zes keer een gehouden nul uit tot dusver.

Deze defensieve stabiliteit van Feyenoord heeft behoorlijk wat waarde uit Fantasy-oogpunt. Reken maar uit: een clean sheet levert je (minstens) 4 Fantasy-punten per Feyenoord-verdediger of -keeper op. Het equivalent van een gescoord doelpunt voor een Fantasy-spits.

Gezien de defensieve problemen bij de andere teams is het daarom helemáál geen rare gedachte om voor twee Feyenoorders in je Fantasy-achterhoede te gaan. Maar die keuze vergt wel een offer: in de voorste twee linies van jouw Fantasy-ploeg is er dan nog maar ruimte voor één Feyenoorder. En aangezien Ayase Ueda topfavoriet is voor de topscorerstitel én de speler met tot dusver verreweg de meeste Fantasy-punten (82), betekent dit in wezen dat Steijn dan het kind van de rekening zou moeten worden.

Argument 3 vóór Steijn: dode spelmomenten

Sinds de start van vorig seizoen is er maar één speler die meermaals een vrije trap scoorde in de VriendenLoterij Eredivisie: Sem Steijn (2). Daarnaast is er één speler die verreweg de meeste penalty’s binnenschoot in die periode: jawel, Sem Steijn (8). Tel daarbij op dat hij als profvoetballer nog geen enkele penalty miste (12-uit-12) en we mogen Steijn junior gerust een specialist van het dode spelmoment noemen.

Ook neemt hij als Feyenoorder tot dusver het merendeel van de rechtsbenige corners (Steijn 21, Valente 12, Timber 1, Sauer 1, Borges 1). Dus zelfs uit hoekschoppen maakt Steijn kans om als aangever op het scoreformulier te komen.

Een dusdanig grote rol bij spelhervattingen is natuurlijk erg waardevol voor ESPN Fantasy Voetbal. Een goal is een goal, ook als de speler in kwestie na een moeizame pot een penalty mag nemen of een hoekschop lekker indraait. En gezien de eenzijdigheid van de huidige topscorersrace – Ueda staat nu al op 11 goals, gevolgd door zes anderen op 6 goals – lijkt er geen gevaar op de loer te liggen dan Steijn ineens zijn verantwoordelijkheid als vaste penaltynemer moet afstaan aan zijn Japanse spits.

Argument 3 tegen Steijn: overperformer

Toegegeven, Steijn is een uitzonderlijk begenadigde afmaker. Zowel bij één-op-één-momenten tegenover de keeper, als ‘aansluiter’ rond de penaltystip, eindstation bij lage voorzetten én afstandsschuter kan hij vertrouwen op zijn zuivere, zekere trap. Maar de extreem efficiënte wijze waarop Steijn de voorbije tweeënhalf jaar de ene na de andere kans erin blijft jagen, lijkt statistisch gezien niet vol te houden.

Sinds de start van het seizoen 2023/24 scoorde Steijn 40 doelpunten in de VriendenLoterij Eredivisie. Dit deed hij uit een kansentotaal met een waarde van 27,8 Expected Goals. In normale-mensen-taal: Steijn scoorde twaalf keer vaker dan je redelijkerwijs, op basis van de plekken en situaties waar hij die schoten nam, van hem mag verwachten. Dat is iets wat wij datanerds overperformance noemen. Dusdanig boven de norm presteren, dat dat op de langere termijn niet lijkt vol te houden.

De kans is groot dat Steijn qua afronding altijd een overperformer zal blijven – zij het in iets bescheidener mate. Want als we met een data-bril naar de carrières van gekende super-goalgetters als Lionel Messi, Cristiano Ronaldo, Sergio Agüero en Robert Lewandowski kijken, zien we dat zelfs dat soort voetbal-aliens niet tot zulk over-presteren als het huidige van Steijn jaar in, jaar uit in staat zijn gebleken.

De kans dat Steijn een 14-tot-19-goals-per-seizoen-speler blijkt bij Feyenoord, is dan ook groter dan dat hij iemand blijkt die seizoen na seizoen de grens van 20 goals bereikt.